ZE ŚWIATA PRACY

Dr Bronisław Wojciechowski Organizacja pracowników przedsiębiorstwa „Gazolina” w Borysławiu Od czasów Roberta Owena, od chwili powstania nowoczesnego przemysłu i związanej z nim klasy robotniczej, nie ustawano w wysiłkach nad stworzeniem takich warunków pracy i bytu dla ludzi, w jakich mogliby czuć się szczęśliwymi nie tylko ci, których los wysunął na szczyty społeczne, ale i ci, co w szarej masie robotniczej, ciężkim trudem zdobywają chleb codzienny, biorąc udział w olbrzymim, niepojętym często dla nich, procesie wydobywania i przetwarzania dóbr. Nie wiemy czym jest szczęście, ale odczuwamy wszyscy, że tłem jego jest pomyślny stan materialny. Bez podstaw egzystencji materialnej nie ma mowy o lepszym bycie, o wyższych dążeniach, o kulturze. Walka klasy […]

General Stanislaw Maczek

„Polski żołnierz walczy o wolność wszystkich narodów, ale umiera tylko dla Polski” We wrześniu 1939 najstarsi synowie Mariana Wieleżyńskiego: Leszek i Ignacy, opuścili Polskę i niezwłocznie dołączyli do „10-tej Brygady Kawalerii Pancernej Armii Polskiej” w obozie Coëtquidan w Guer we Francji, gdzie szkolili się pod dowództwem generała Maczka, który po swojej heroicznej walce w Polsce reorganizował we Francji swoją brygadę, tzw. „Czarną Brygadę”, by kontynuować walkę z nazistami. Generał Maczek urodził się pod Lwowem w 1892 roku. Karierę wojskową rozpoczął jako oficer armii austriackiej, walcząc na froncie włoskim w 1914 roku. Pod koniec I wojny światowej jako młody oficer podjął służbę w nowo powstałym Wojsku Polskim. Wkrótce jego talenty wojskowe […]

Wybór prezydenta = Nauka lub polityka?

IGNACY MOŚCICKI Prezydent Ignacy Mościcki urodził się 1 grudnia 1867 roku w Mierzanowie. Studiował chemię na Uniwersytecie w Rydze. W roku 1892 ze względu na zagrożenia ze strony carskiej policji wyjechał do Londynu. Cztery lata później został mianowany adiunktem na Uniwersytecie we Fryburgu w Szwajcarii. Opracował oryginalną metodę otrzymywania tlenku azotu z powietrza, prowadzącą do produkcji związków azotu, a ostatecznie do wytwarzania materiałów wybuchowych. Jego badania nad azotem były jednak tylko jednym z wczesnych osiągnięć inżyniera Mościckiego. Wśród jego najważniejszych wynalazków wymienić należy kondensatory wysokiego napięcia (po raz pierwszy zainstalowane na Wieży Eiffla) oraz urządzenia chroniące sieci elektryczne przed wyładowaniami atmosferycznymi. W roku 1912 przeniósł się do Lwowa, gdzie został […]

Papież i „Alchemik ze Lwowa”

PAPIEŻ PIUS XI 15 maja 1931 r. Papież Pius XI opublikował swoją encyklikę „Quadragesimo Anno” dla upamiętnienia 40 rocznicy opublikowania przez papieża Leona XIII encykliki „Rerum novarum” o sytuacji robotników w okresie roku 1891. Przed publikacją swojej encykliki Pius XI zaprosił Mariana Wieleżyńskiego do Watykanu, aby przybliżyć sobie jego wizję akcjonariatu pracowniczego, trafnie opisaną przez samego Wieleżyńskiego: „Zasady zarządzania spółką Gazolina są takie, że sprawiedliwość i poczucie obowiązku muszą przeważać nad naszą firmą, a chęć wzajemnej pomocy też musi zwyciężyć …” I rzeczywiście, w paragrafie 110 „Quadragesimo Anno” Pius XI powtórzył filozofię Mariana Wieleżyńskiego: „Podwójnemu charakterowi, tj. Indywidualnemu i społecznemu, zarówno kapitałowi lub własności, jak i pracy lub pracy, należy […]

Ojciec chrzestny mojego Ojca

Józef Klemens Piłsudzki W 1914 roku Józef Piłsudski oświadczył: „Tylko miecz ma teraz jakąkolwiek wagę na szali losu narodu”. Kiedy dorastałem, mój ojciec uwielbiał opowiadać historie o swoich bohaterach. Oto, co mi powiedział, kiedy byłem na uniwersytecie we Francji: „Po tym, jak Tadeusz Kościuszko zebrał polską armię i próbował, ale nie udało mu się oddać Polsce suwerenności, minęło kolejne 123 lata, zanim Piłsudski, zainspirowany odwagą, chwycił miecz Kościuszki i dał Polsce raz jeszcze Wolność i Niepodległość ”. Józef Piłsudski urodził się w Zułowie na Litwie 5 grudnia 1867 r., ale jego rodzina zawsze uważała się za Polaków. Już w 1910 roku Piłsudski był mocno zaangażowany w odbudowę polskiego wojska wraz […]

1942

Generał de Gaulle i partycypacja pracownicza w kapitale firmy Generał de Gaulle W latach 1918-1921 generał de Gaulle przebywał w Polsce w armii polskiej. W 1920 roku kontyngentem francuskiej armii wspierał polskich żołnierzy walczących o niepodległość Polski przeciwko Rosji. Otrzymał medal Virtuti Military, najwyższe odznaczenie przyznane przez wojsko polskie. De Gaulle z pobytu w Polsce darzył sympatią Polskę i jej mieszkańców. W 1942 r., będąc w Londynie na czele Sił Wolnych Francuzów, zwrócił się do synów Mariana Wieleżyńskiego, Ignacego i Leszka Wieleżyńskich, oficerów Wojska Polskiego na uchodźstwie, o informacje o zasadach uczestnictwa pracowników w kapitale Gazoliny SA. Obaj synowie przed wojną pracowali odpowiednio w dziale handlowym i prawnym firmy. Według […]