1942

Generał de Gaulle i partycypacja pracownicza w kapitale firmy

W latach 1918-1921 generał de Gaulle przebywał w Polsce w armii polskiej. W 1920 roku kontyngentem francuskiej armii wspierał polskich żołnierzy walczących o niepodległość Polski przeciwko Rosji. Otrzymał medal Virtuti Military, najwyższe odznaczenie przyznane przez wojsko polskie. De Gaulle z pobytu w Polsce darzył sympatią Polskę i jej mieszkańców.

W 1942 r., będąc w Londynie na czele Sił Wolnych Francuzów, zwrócił się do synów Mariana Wieleżyńskiego, Ignacego i Leszka Wieleżyńskich, oficerów Wojska Polskiego na uchodźstwie, o informacje o zasadach uczestnictwa pracowników w kapitale Gazoliny SA. Obaj synowie przed wojną pracowali odpowiednio w dziale handlowym i prawnym firmy.

Według jego własnych słów jednym z głównych przekonań Mariana Wieleżyńskiego było, że: “Jeśli robotnik rolny może marzyć o zdobyciu własnej ziemi i własnego gospodarstwa, robotnik nie może marzyć o posiadaniu cudów nowoczesnej technologii. Jednak może i musi pomyśleć o zostaniu współwłaścicielem firmy, w której pracuje.”  

Dlatego Marian Wieleżyński od założenia Gazoliny stworzył system, w którym pracownicy mogli stać się właścicielami firmy. Dał się poznać jako pionier w dziedzinie nowoczesnego zarządzania i organizacji przedsiębiorstw łączących kapitalizm i socjalizm. Szczegółowy opis tego systemu można znaleźć w książce Leszka Wieleżyńskiego na tej stronie internetowej. Wdrażanie akcjonariatu pracowniczego przez Gazolinę jest przedmiotem zainteresowania wielu współczesnych ekonomistów, socjologów i polityków. W 1967 r., Jako prezydent Francji, generał de Gaulle zatwierdził ustawę przewidującą udział pracowników w kapitale spółek, zobowiązując wszystkie firmy powyżej określonej wielkości do dystrybucji niewielkiej części zysków swoim pracownikom. W wyniku tego środka do 1974 r. Francuscy pracownicy otrzymywali dodatkowo średnio 700 franków miesięcznie na osobę, co stanowi 3,2% ich wynagrodzenia